امروزه در سیستمهای برق کشی یک ساختمان به مبحث ایمنی توجه زیادی میشود که در این راستا از وسایل مختلفی برای تامین اصول امنیتی در مدارهای الکتریکی و برق کشی یک ساختمان استفاده میشود یکی از این وسایل کلید مینیاتوری است که مدارهای الکتریکی را در برابر جریان غیرمجاز محافظت میکند. به این شکل که اگر جریانی بیش از جریان اسمی یک مدار از فیوز عبور کند، برای حفظ امنیت و جلوگیری از اتصال کوتاه شدن جریان برق را قطع میکند و از آسیب دیدن مدار جلوگیری میکند. در سیم کشی ساختمان و یا تابلو برق صنعتی فیوز مینیاتوری (کلید مینیاتوری) از المانهای اصلی است که خطرات ناشی از اتصال کوتاه شده مدار را با قطع مدار خاتمه میدهد.
کلید مینیاتوری از نظر سرعت عملکرد به دو دسته فیوزهای کندکار و تندکار تقسیم میشوند:
فیوزهای کندکار : این نوع از فیوزها با تاخیر عمل کرده و مدار را دیرتر قطع میکند ، از این فیوزها در مدارهای موتوری استفاده میشود.
فیوزهای تندکار : این نوع از فیوزها در زمان کمتری جریان برق را قطع میکنند بنابراین در مصارف روشنایی بیشتر استفاده میشوند.
کلید مینیاتوری یا فیوز مینیاتوری
کلید مینیاتوری یا فیوز مینیاتوری با نام Miniature Circuit Breaker که اختصارا MCB نامیده میشود یکی از تجهیزاتی است که در سیستم برق کشی و تابلو برق استفاده میشود و میتواند مدار را در برابر جریان اضافهای که وارد مدار میشود محافظت کند.
کلید مینیاتوری به دو روش حفاظت مدار الکتریکی را انجام میدهد:
1- عملکرد بی متال
در این روش فیوز مینیاتوری از یک فلز بیمتال برای تشخیص جریان اضافه استفاده میکند به این صورت که در اثر عبور جریان بیش از جریان نامی کلید مینیاتوری، کلید عمل کرده و جریان برق را قطع میکند.
2- عملکرد سیم پیچ
در این روش تشخیص میزان جریان به عهده یک سیم پیچ با تعداد دور کم و قطر زیاد است که در این صورت با وارد شدن جریانی بیشتر از جریان نامی کلید مینیاتوری، کلید عمل کرده و جریان را قطع میکند.
انواع کلید مینیاتوری (فیوز مینیاتوری یا فیوز برق)
کلید مینیاتوری به تیپهای مختلفی تقسیم میشود نوع B که برای مصارف روشنایی مورد استفاده قرار میگیرد، نوع C که کلید مینیاتوری موتوری نام دارد و معمولاً در صنعت و مدارات موتور دار استفاده میشود، نوع D که فیوز مینیاتوری ترانسفورماتوری نام دارد، نوع K که فیوز مینیاتوری قدرت نام دارد و نوع Z که یک کلید مینیاتوری بسیار حساس است. در بین انواع کلید مینیاتوری نوع B و C بیشترین کاربرد را دارد.
فیوز مینیاتوری نوع B:
کلید مینیاتوری نوع B معمولاً در مصارف خانگی و روشنایی کاربرد دارد، این کلیدها زمانی که جریان اضافه بین 3 تا 5 برابر جریان نامی مدار باشد جریان الکتریکی را قطع میکند و با توجه به حساسیت آنها برای کاربردهای عادی خانگی استفاده می شوند و به آنها فیوز مینیاتوری تندکار گفته میشود.
فیوز مینیاتوری نوع C:
کلید مینیاتوری نوع C که بیشتر کاربرد صنعتی دارد و به نام کلید مینیاتوری موتوری شناخته میشود و زمانی که جریان اضافه بین 5 تا 10 برابر جریان نامی باشد جریان الکتریکی را قطع میکند ولی زمان قطع آنها از تیپ B بیشتر است بنابراین به فیوز مینیاتوری کندکار معروف هستند.