یک عامل بسیار مهم در کولر گازی که باعث راه اندازی کمپرسور و فن دستگاه می شود، خازن تعبیه شده در یونیت خارجی کولر است. این قطعه با ذخیره سازی انرژی در خود، قدرت و توان لازم برای روشن شدن و به کار افتادن فن و کمپرسور کولر گازی را تامین می کند
خازن دو صفحه موازی فلزی است که بصورت طراحی میشود که در بین آن‌ها لایه‌هایی از عایق و هوا قرار بگیرد و بتوانند انرژی الکتریکی را نگهداری کنند و در زمان تایمینگ به همراه مقاومت‌ها استفاده شوند
ابتدایی‌ترین و ساده‌ترین راه که در مقاله طریقه نصب خازن کولر گازی توصیه میکنیم این است که از یک خازن متناسب و با مشخصات دقیق خازن خود کولر گازی به جازی خازن اصلی کولر استفاده کنید. اگر خازن سالم شما باعث راه اندازی کمپرسور و روشن شدن کولر شد و در واقع مشکل بر طرف شد نیازی به اقدام دیگر نیست و باید خازن کولر گازی تعویض شود
دومین راه این است که اگر دسترسی به خازن سالمی ندارید خازن را با چشم بر انداز کنید. خازن خراب معمولا باد می‌کند یا می‌ترکد و یا فرو رفتگی دارد. اگر هر یک از این علائم را دیدید خازن خراب است و باید اقدام بهتعویض خازن کولر گازی شود.
اما کاربردی‌ترین و اصولی‌ترین روش که در مقاله طریقه نصب خازن کولر گازی توصیه میشود تست خازن کولر گازی استفاده از یک اهم متر است. برای این کار باید دو سر سیم‌های اهم متر را به خازن متصل کنید. اگر عقربه اهم متر تا انتها بالا رفت و بلا فاصله دوباره تا وسط برگشت و کم کم و به آرامی به حالت اول خود بازگشت نشان می‌دهد که خازن سالم است، ولی اگر هیچ تغییری در عقربه دیده نشد و یا عقربه تا انتها بالا رفت و باز نگشت نشان می‌دهد که خازن خراب شده است.
روش دیگر که البته توصیه نمی‌کنیم افراد معمولی انجام دهند، زیرا خیلی خطرناک است و باید حتما توسط تعمیرکار کولر گازی با وسایل ایمنی انجام شود این است که دو سر خازن را با دو رشته سیم برق با ولتاژ دقیقی که بر روی خازن نوشته شده اتصال دهیم و سپس این دو سر سیم را به هم وصل کنید. در این حالت اگر جرقه آب رنگ شدید زد نشان می‌دهد که خازن سالم است، ولی اگر جرقه‌ای در کار نبود و یا زرد رنگ و ضعیف بود یعنی خازن خراب است و باید اقدام به تعویض خازن کولر گازی شود.
.
بعضی مواقع کولر گازی با مشکلاتی از جمله کار نکردن دستگاه بر روی حالت فن، روشن نشدن کمپرسور و حتی افت سرعت فن مواجه می شود، تنها به این دلیل که خازن خراب و یا ضعیف شده است. در چنین شرایطی تنها راه حل اقدام به تعویض خازن کولر گازی است،زمانی که خازن کولر گازی با مشکل مواجه شده باشد، معمولاً کمپرسور توان روشن شدن ندارد. یعنی با وجود اینکه موتور تمام تلاش خود را برای روشن زدن بکار می گیرد، اما باز هم اتفاقی نمی افتد.
شما این حالت را با شنیدن صدای کمپرسور دستگاه نیز تشخیص خواهید داد، صدایی شبیه به هووم که موتور از خود خارج می کند و احتمالاً به فکر تعمیر کمپرسور کولر گازی می افتید.یکی دیگر از علائم خرابی خازن در کولر گازی این است که وقتی دستگاه قصد دارد در حالت موتوری کار کند و کمپرسور را روشن نماید، فیوز کولر گازی می پرد.
چون باز هم خازن توان لازم برای روشن کردن کمپرسور را نداشته و در نتیجه امکان روشن شدن کولر گازی وجود ندارد.با وجود روشن بودن فن، موتور یا کمپرسور دستگاه کار نمی کند.
در یک حالت دیگر هم ممکن است فن کولر گازی در حال چرخش باشد و بدون هیچ مشکلی کار کند، اما کمپرسور روشن نمی شود. در این شرایط هم به احتمال زیاد خازن خراب شده و باید تعویض شود.
اما در برخی مواقع فن به کلی از کار می افتد. شاید خراب شدن فن کولر گازی دلایل متعددی داشته باشد، ولی یکی از قویترین احتمالاً این است که خازن کولر خراب شده و نیاز به تعویض دارد.
انواع خازن قابل استفاده بر روی کولر گازی
زمانی که به دلیل یکی از مشکلاتی که در قسمت قبل گفتیم، نیاز به تعویض خازن بر روی کولر گازی داشتید، ابتدا باید پیش از سیم کشی خازن به کمپرسور و فن دستگاه، خازن جدید را تهیه کنید.
خازن های کولر گازی با توجه به دو عامل دسته بندی می شوند: یکی ظرفیت خازن و دیگری تعداد پایه های خازن.
انواع خازن کولر گازی با توجه به ظرفیت آن
انواع خازن با در نظر گرفتن توان موتوری دستگاه در ظرفیت های 5 تا 65 میکرو فاراد در بازار موجود هستند.
خازن مناسب برای استارت فن کمپرسور 5 و 10 میکرو فاراد است، اما برای استارت کمپرسور می توان با در نظر گرفتن چند هزار بودن کولر گازی، یکی از خازن های زیر را به کار برد:
خازن 30 میکرو فاراد
خازن 35 میکرو فاراد
خازن 40 میکرو فاراد
خازن 45 میکرو فاراد
خازن 50 میکرو فاراد
خازن 55 میکرو فاراد
خازن 60 میکرو فاراد
خازن 65 میکرو فاراد
هر چه توان موتوری کولر گازی بالاتر می رود، به همان میزان نیز به خازن با ظرفیت بالاتر برای راه اندازی نیاز دارد.
به عنوان مثال برای یک دستگاه کولر گازی 8 هزار خازن 30 میکرو فاراد و برای دستگاه 30 هزار خازن 65 میکرو فاراد مناسب است.
انواع خازن کولر گازی با توجه به تعداد پایه های آن
گفتیم که در زمان تهیه خازن جدید برای کولر گازی باید به تعداد پایه های آن نیز توجه کنید. انواع خازن کولر گازی در دو نوع زیر موجود هستند:
خازن کولر گازی سه پایه
خازن های کولر گازی سه پایه دارای سه سر به نام های fan، com و herm می باشند، که در زمان سیم کشی به ترتیب برای اتصال به فن، پایه مشترک و کمپرسور بکار گرفته می شوند.
در این مدل، خازن مخصوص فن و کمپرسور به صورت مجموع در یک عدد خازن قرار گرفته است.
اگر خازن سه پایه کولر گازی را از نزدیک دیده باشید، میزان ظرفیت خازن بر روی بدنه آن درج شده است. مثلاً یک خازن کولر گازی روی آن این طور نوشته شده: 60+5 میکرو فاراد.
در این حالت عدد 60 مخصوص کمپرسور و عدد 5 مخصوص فن دستگاه است، که در مجموعه خازن 65 میکرو فاراد را تشکیل می دهند.
خازن کولر گازی دو پایه
زمانی که خازن کولر گازی ما به صورت دو سر باشد، به دو شکل متفاوت استوانه ای و مکعبی کوچک طراحی شده است.
روش تشخیص خازن دو سر کمپرسور و فن به این صورت است که خازن مدل استوانه ای شکل مخصوص کمپرسور و خازن مدل مکعبی کوچک برای فن استفاده می شود.
دو سر خازن های دو پایه کولر گازی هیچ تفاوتی با هم ندارند، به این صورت که یکی از پایه ها را c یا مشترک و پایه دیگر را herm در نظر می گیریم.
بنابراین در زمان نصب و سیم کشی خازن دو پایه به کمپرسور و فن هیچ فرقی نمی کند که سیم را به کدام پایه از خازن دو سر وصل کرده اید.
